Engelse woorden in Nederlandse tekst: wat zijn de regels?

We gebruiken steeds meer Engelse woorden in onze Nederlandse teksten. Zeker bij vakgebieden als fondsenwerving kun je er niet omheen: call to action, storytelling, content… Of je dat nu een goede ontwikkeling vindt of niet, het is in ieder geval belangrijk dat je Engelse woorden correct gebruikt. Is het layout of lay-out? En ga je copywriten of toch liever gewoon tekstschrijven? Je zou er gestrest, gestresst of gestressed van worden! In dit artikel vind je de belangrijkste regels handig op een rij. Bewaar de link, dan heb je de regels voor Engelse woorden in Nederlandse tekst altijd bij de hand.

Engelse woorden: wel of niet gebruiken?

“De salesmanager zei tijdens de meeting dat de juiste skills en een cleandeskpolicy voor deze nieuwe tool een absolute must zijn.” Een zin die je bij ieder bedrijf kunt horen. Maar je kunt ook zeggen: “Het hoofd verkoop zei tijdens de vergadering dat de juiste vaardigheden en een opgeruimd bureau voor dit nieuwe hulpmiddel absoluut noodzakelijk zijn.” Wat is beter? Vooral neerlandici houden hierover verhitte discussies. De tegenstanders vinden het taalverloedering. De voorstanders vinden het taalverrijking. Uiteindelijk maakt het niet uit wat we ‘vinden’. Als in de praktijk blijkt dat Engelse woorden steeds vaker worden gebruikt, is dat simpelweg een feit. En als jij goed en begrijpelijk fondsenwervend wilt schrijven, gebruik je woorden in je tekst die jouw donateurs in hun dagelijkse spreektaal gebruiken. Dus:

Je kunt Engelse woorden prima in je teksten verwerken. Voorwaarde is wel dat de donateur ze begrijpt en zelf ook gebruikt. Als je alleen Engelse woorden verwerkt omdat ze hip klinken, kan je donateur dat irritant vinden. Of erger: hij snapt je tekst niet.

Sommige woorden moeten in het Engels

Spanjaarden noemen een computer een ‘ordenador’ en Fransen gaan voor ‘ordinateur’. Als jij fan bent van de Nederlandse taal en ons erfgoed wilt beschermen, kan je het apparaat ook een ‘ordenaar’ noemen. Alleen niemand zal je begrijpen. Sommige woorden moet je dus in het Engels gebruiken. Die woorden zijn zó ingeburgerd dat we er geen Nederlands alternatief voor hebben. Denk aan woorden als downloaden, online, app en streamen. Er zijn ook Engelse woorden die wél een alternatief in het Nederlands hebben. Denk aan attachment (bijlage), display (beeldscherm) en keyboard (toetsenbord). Dan is de keuze aan jou.

Als er geen Nederlandse alternatieven zijn voor Engelse woorden, is er geen ontkomen aan. Dan moet je ze gebruiken in je tekst. Zijn er wel alternatieven? Gebruik dan het woord waarvan jij denkt dat je donateur het ook gebruikt. Voor e-mails naar bedrijven zal ‘attachment’ bijvoorbeeld gangbaar zijn, terwijl je voor particulieren misschien beter het woord ‘bijlage’ kunt gebruiken.

Engelse woorden in Nederlandse tekst los of aan elkaar?

De basisregel is dat samengestelde Engelse woorden in het Nederlands aan elkaar worden geschreven. Het is dus salesmanager en niet sales manager. En het is affiliatemarketingovereenkomst en niet affiliate marketing overeenkomst. In het Nederlands lezen die lange woorden echter niet altijd even lekker. Daarom mag je ook een verbindingsstreepje gebruiken: affiliate-marketing-overeenkomst. Los mag niet. Volgens neerlandici. Maar jij gebruikt taal om een boodschap op je donateur over te brengen. Het is dus belangrijker dat je lezer het snapt, dan dat het volgens de letter van de wet perfect Nederlands is. Niemand zal de telefoon pakken om te klagen dat je ‘account manager’ los van elkaar hebt geschreven.

Zorg ervoor dat je tekst lekker leest. Dat je boodschap begrijpelijk is. En dat je donateurs een woord niet drie keer moeten lezen voor ze snappen wat er staat. Dat is het allerbelangrijkst. Of een woord dan los is gebruikt, aan elkaar of met een verbindingsstreepje – who cares?

Is het lay-out of layout en back-up of backup?

De basisregel is dat woorden die eindigen op woorden zoals in, off, over en up (zogenaamde ‘voorzetselbijwoorden’) een streepje krijgen. Het is dus lay-out, bottom-up, follow-up, hands-on en back-up. Maar zoals altijd zijn er in het Nederlands wel uitzonderingen. Login is één woord, net als loginnaam en logincode. En begint het voorzetselbijwoord met een medeklinker, zoals bij ‘down’ en ‘back’? Dan gebruik je ook geen streepje: breakdown, cashback en feedback.

Is het callcenter of callcentre?

Callcenter is Amerikaans Engels en callcentre is Brits Engels. In het Nederlands gebruiken we standaard de Amerikaans Engelse varianten. Het is dus servicecenter, callcenter en centerfold. Als je twijfelt, is er voor deze woorden meestal wel een Nederlands alternatief. Laat mensen gewoon bellen naar je ‘servicecentrum’.

Regels voor Engelse werkwoorden

Als het gaat om regels voor Engelse woorden in Nederlandse tekst, zijn de regels voor werkwoorden het ingewikkeldst. Voor Engelse werkwoorden gebruiken we namelijk Nederlandse spellingsregels. Bij veel werkwoorden gaat dat vrij gemakkelijk. Ik download, jij downloadt, hij downloadde en zij heeft gedownload. Maar soms zet het vervoegen van Engelse werkwoorden je even aan het denken.  Hij ‘timet’ is bijvoorbeeld correct. En hij heeft ‘gedeletet’ ook. Maar is het nu gestrest, gestresst of gestressed? Het eerste is correct.

En dan zijn er ook nog Engelse werkwoorden die we op twee manieren schrijven. Zo is geleaset goed, maar geleased ook. Want als je het werkwoord in de verleden tijd zet, kan dat met een t (ik leasete de auto) of met een d (ik leasede de auto). Hieronder volgen enkele basisregels voor Engelse werkwoorden in Nederlandse tekst.

• Werkwoorden zoals racen. Het is ik race en jij racet. En hij racete en heeft geracet. Je kunt hiervoor het ‘t kofschip of het ‘t fokschaap gebruiken, zoals je dat vroeger op school hebt geleerd.
• Werkwoorden zoals streamen. Het is ik stream en jij streamt. En hij streamde en heeft gestreamd.
• Werkwoorden zoals timen. Het is ik time en jij timet. En hij timede en heeft getimed.
• Werkwoorden zoals stressen. Als een werkwoord in het Engels eindigt op een dubbele medeklinker, kunnen er twee dingen gebeuren. Is de tweede medeklinker niet nodig voor de uitspraak? Dan vervalt die tweede medeklinker. Daarom is het ik stres en hij is gestrest. Daarentegen is het ik baseball en hij heeft gebaseballd, omdat je het woord ‘ball’ dan op z’n Engels uitspreekt (bol) en niet op z’n Nederlands (bal).

Er zijn ontzettend veel uitzonderingen op de basisregels. En soms zijn twee vervoegingen correct. Wil je de schrijfwijze van een bepaald werkwoord controleren? Gebruik dan de Engelse werkwoordenlijst van het Genootschap Onze Taal. In deze lijst zijn alle Engelse werkwoorden opgenomen, gesplitst per beginletter.

Leren hoe je goede fondsenwervende teksten schrijft?

Op de websites www.onzetaal.nl en www.taaladvies.net vind je nog veel meer informatie over de regels voor Engelse woorden in Nederlandse tekst. Wil je weten hoe je deze woorden goed toepast in fondsenwervende teksten? Volg dan onze training Schrijven voor Fondsenwervers. Of download ons gratis sjabloon voor het schrijven van een goede fondsenwervende mailingbrief.

Ontvang deze blogs direct in je mailbox

Lees ook: